Trong Quyết định 147/QĐ-TTg ngày 22/1/2020 của Chính phủ về “Phê duyệt Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2030”, bên cạnh các nhóm sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng biển, đảo, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe, du lịch thể thao và du lịch đô thị thì chiến lược phát triển du lịch tập trung vào: (1) Sản phẩm du lịch văn hóa, gắn với bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa, lịch sử, truyền thống của dân tộc; tập trung khai thác thế mạnh ẩm thực đa dạng, đặc sắc của các vùng, miền để hình thành sản phẩm du lịch độc đáo, khác biệt, có lợi thế cạnh tranh; (2) Sản phẩm du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp và nông thôn, du lịch sinh thái, du lịch thể thao mạo hiểm.

Một trong số những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng cần triển khai thực hiện theo Quyết định này, đó là: “Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong kinh doanh du lịch; Xây dựng, phát triển thương hiệu du lịch quốc gia trên cơ sở phát triển thương hiệu du lịch vùng, địa phương, doanh nghiệp và thương hiệu sản phẩm du lịch”. Khai thác tài sản trí tuệ (TSTT) để phát triển du lịch là hướng đi mới, vừa khơi dậy những tiềm năng giá trị TSTT của địa phương, vừa để phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững.

Tài nguyên du lịch là cảnh quan thiên nhiên, yếu tố tự nhiên và các giá trị văn hóa làm cơ sở để hình thành sản phẩm du lịch, khu du lịch, điểm du lịch, nhằm đáp ứng nhu cầu du lịch. Tài nguyên du lịch bao gồm tài nguyên du lịch tự nhiên và tài nguyên du lịch văn hóa. Đa phần tài nguyên du lịch hiện nay nằm ở nông thôn và gắn với nông nghiệp, từ rừng, núi, sông, hồ đến sản xuất nông nghiệp và các làng nghề, văn hóa truyền thống. Tổ chức du lịch thế giới (UNWTO) đã lấy thông điệp Ngày Du lịch thế giới năm 2020 là “Du lịch và Phát triển Nông thôn” với mong muốn phát triển du lịch sẽ tác động lan tỏa tới các ngành kinh tế khác, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao đời sống của người dân nông thôn.

Hiện nay, cả nước có trên 1.300 khu, điểm du lịch, trong đó có khoảng 70% là các điểm du lịch thuộc khu vực nông thôn. Du lịch nông thôn nói chung khá đa dạng, tuy nhiên các loại hình du lịch nông thôn chủ đạo là du lịch nông nghiệp, du lịch cộng đồng và du lịch sinh thái. Đẩy mạnh phát triển du lịch nông thôn gắn với phát huy tiềm năng, lợi thế về nông nghiệp, làng nghề, văn hóa và môi trường sinh thái của các địa phương, nhằm nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của người dân nông thôn, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng tích hợp đa giá trị, bao trùm và phát triển bền vững.Xét trên khía cạnh chủ thể làm du lịch thì hiện có ba hình thái của du lịch nông thôn. Thứ nhất, doanh nghiệp đầu tư du lịch ở nông thôn với các khu, điểm nghỉ dưỡng, lưu trú với kiến trúc và không gian phù hợp, khác biệt với du lịch đô thị. Các hộ dân có thể cùng doanh nghiệp tham gia đầu tư các dịch vụ vệ tinh, làm du lịch cộng đồng. Thứ hai, hộ nông dân làm du lịch với các homestay được gắn mác "du lịch cộng đồng" và hoạt động riêng lẻ, cá thể. Thứ ba là phương thức bản, làng làm du lịch. Tính cộng đồng được thể hiện qua liên kết các hộ gia đình, lập hợp tác xã; cả bản, làng cùng tham gia, cùng chia sẻ lợi nhuận, không tập trung vào hộ gia đình nào. Vì vậy, phương thức này mới được gọi là du lịch cộng đồng theo đúng bản chất.

Sử dụng dịch vụ du lịch cộng đồng, du khách sẽ được người dân bản địa mời đến làng, bản, nơi người dân bản địa sinh sống; tại đây họ sẽ được người dân bản địa cung cấp chỗ ở và được thưởng thức các món ăn dân dã, đặc sản của địa phương; bên cạnh đó du khách còn được trải nghiệm  cuộc sống của người dân bản địa với những sinh hoạt đời sống, sản xuất hàng ngày giúp du khách khám phá và tìm hiểu về các giá trị văn hóa, truyền thống của địa phương. Mặt khác với nguồn chi tiêu của du khách khi đến đây sẽ là nguồn thu nhập giúp người dân địa phương cải thiện cuộc sống mang lại nhiều lợi ích phát triển kinh tế bền vững cho bản địa. Ngoài ra du lịch cộng đồng còn giúp người dân bảo vệ tài nguyên môi trường sinh thái, cũng là dịp để bảo tồn và phát huy những nét văn hoá độc đáo của địa phương,…

Ở một số địa phương khác trong cả nước như tại miền Bắc có tour trải nghiệm làng quê ở làng cổ Đường Lâm Hà Nội, làng Yên Đức Quảng Ninh. Khu vực miền Trung có các tour trải nghiệm khám phá Cù lao Chàm và làm nông dân ở làng rau Trà Quế Quảng Nam. Ở Tây Nguyên có tour “Đà Lạt xanh” với hoạt động thu hoạch rau và dâu tây. Đến với tour này, du khách được hướng dẫn, thực hành cách cắt tỉa, trồng dâu và tham quan những khu vườn ươm các loại hoa như đồng tiền, cẩm chướng và lay ơn. Ngoài ra, Tây Nguyên còn có tour khám phá vương quốc cà phê, hiểu được cách thức canh tác, văn hóa cà phê ở Đắk Lắk. Điểm chung của các tour du lịch này đó là phù hợp với năng lực tổ chức, quản lý và tham gia của các hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ ở khu vực nông thôn.

Tuy nhiên, để có được sự tin tưởng và được khách hàng lựa chọn sử dụng dịch vụ, thì các công ty du lịch không chỉ cung cấp các dịch vụ tốt, giá thành phù hợp, địa điểm đẹp… mà cần phải có được thương hiệu cho mình. Do đó, việc đăng ký nhãn hiệu, đăng ký bản quyền logo công ty kinh doanh dịch vụ du lịch là một trong những yêu cầu hàng đầu mà các công ty này phải quan tâm, bởi du lịch là một trong những ngành có sự cạnh tranh lớn cũng như sự ảnh hưởng từ thương hiệu tới doanh số rất rõ nét. Đặc biệt là hiện nay khi mà các công ty du lịch đều chú trọng đến chiến lược tiếp thị trực tuyến, thì vấn đề nhãn hiệu hay thương hiệu cần phải được đặc biệt lưu ý.

Việc tra cứu nhãn hiệu là không bắt buộc nhưng hết sức cần thiết đặc biệt đối với các doanh nghiệp, cá nhân có mối quan hệ thương mại quốc tế hoặc có sự cạnh tranh cao trên thị trường. Việc đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho các sản phẩm du lịch giúp tạo dựng niềm tin về chất lượng dịch vụ của sản phẩm du lịch đó trong lòng khách hàng. Mặt khác, việc đăng ký nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý giúp doanh nghiệp, nhà sản xuất mở rộng quy mô sản phẩm, dịch vụ, sức cạnh tranh cao góp phần quảng bá du lịch địa phương, quốc gia.Nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận, chỉ dẫn địa lý nếu được sử dụng một cách chiến lược sẽ là công cụ sở hữu trí tuệ hữu hiệu để thực hiện việc tiếp thị tập thể, quảng bá sản phẩm và dịch vụ của địa phương. Bên cạnh đó, cần xây dựng, quản lý và khai thác tốt các nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận. Coi trọng uy tín chất lượng của sản phẩm, dịch vụ nhằm bảo đảm phát triển bền vững, bảo tồn được các sản phẩm truyền thống, nâng cao giá trị sản phẩm, dịch vụ. Và cũng cần có chính sách quản lý, hỗ trợ kịp thời, hiệu quả, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ không chỉ trong nước mà còn sớm bảo hộ ở nước ngoài.